Down Sendromlu Çocuklarda lisan ve Konuşma Gelişimi
Down sendromlu çocuklarda gecikmiş yahut bozuk konuşma ve lisan gelişimi birçok çalışmada bildirilmiştir. Bu gecikme ve Arıza çoklukla erken periyotta ortaya çıkmaktadır. Down sendromu doğumdan Evvel tespit edilebildiğinden Dolayı ebeveynler çocuklarının bağlantı ve lisan tarafından gecikeceğini bilmektedirler. Bu bilgi Down sendromlu çocukların ebeveynlerine olabildiğince erken periyotta müdahalede bulunma imkanı sağlamaktadır. Bağlantı gelişimi doğumdan itibaren başlamaktadır (Roberts ve ark., 2008).
Down sendromlu çocuklarda erken periyotta lisanı manaya marifetleri sözel olmayan zeka gelişimleri doğrultusunda ilerleme göstermektedir. Söz edici lisan gelimine bakıldığında Özellikle birinci sözcükler beklenen seviyede olabilmekte; fakat ilerleyen devirlerde Anlatım edici lisanda hem Sözcük dağarcığı hem de Laf dizimi gelişiminde gecikmelerin olduğu görülmektedir. Sonuçta Müşteri lisanları Anlatım edici lisana nazaran daha ileri seviyede olmaktadır (Kürkçüoğlu, 2009).
Down sendromlu çocuklarda geniş ferdî çeşitlilik görülmesine karşın, birinci sözcüklerini çoğunlukla olağan çocuklardan daha geç söylemekte ve Sözcük dağarcıkları daha geç gelişmektedir. Birebir vakitte gramatik Tümce kurmakta zorluk çekmektedirler. Bununla Bir arada Down sendromlu çocuklarda telegrafik konuşma eğilimi ve zayıf söylem, Özellikle yabancı beşerlerle konuşmada anlaşılırlıklarını düşürmektedir.
Yapılan araştırmalarda Down sendromlu çocukların lisan gelişimi açısından sağlıklı çocukların Fazla gerisinde kaldıkları tespit edilmiştir. Down sendromlu çocuklar Fraser (l978)’e nazaran birinci sözlerini 1 ila 6 yaşları ortasında, kısa cümleleri ise ortalama 5 yaşında kullanmaktadırlar. Smith (1977) yaptığı bir araştırmada Down sendromlu çocukların, sağlıklı çocukların gelişim süreçlerinin ortalama 9 ay gerisinde kaldıklarını tespit etmiştir. Nöther (1981) bu tespite ek olarak, Down sendromlu çocukların yalnızca gelişim süreci açısından sağlıklı çocukların gerisinde kalmadıklarını, ayrıyeten içerik ve Tümce yapışı açısından da yaşıtlarına nazaran daha Yalın cümleler kurduklarını belirtmektedir (Buckley, 1993).
Down sendromlu çocukların konuşmaları sıklıkla anlaşılmazdır. Bu çocukların manaya üzere öbür lisan hünerleri, Down sendromlu olmayan ve zeka geriliği olan çocuklara nazaran konuşma hünerlerinden daha yeterlidir. Birtakım araştırmacılar Down sendromlu çocukların konuşmalarının yalnızca gecikmiş olduğunu argüman ederlerken, birtakım araştırmacılar da Down sendromlu çocukların konuşmalarının yalnızca bilişsel bozukluktan kaynaklanmadığını; Down sendromunun kendi özelliğinin de rolü olduğunu sav etmektedirler (Dodd & Thompson, 2001).
Down Sendromlu Çocuklarda Fonolojik Gelişim
Down sendromlu çocuklar için konuşma ses gelişimindeki farklılıklar birinci sözcüğe geçişle başlamaktadır. Bundan Evvel olağan yaşıtlarıyla bir ayrım görülmemektedir. Down sendromlu çocukların ünsüz yanlışları yanı Dizi fonolojik süreçler misal zihinsel seviyede olağan gelişen çocuklarınki üzere olmaktadır. Konuşma yanlışları okulöncesi ve daha Aka yaştaki Down sendromlu çocuklarda sıkça görülmektedir. Bunun yanı Dizi Down sendromlu çocuklarda işitsel kısa müddetli hafıza zahmeti bulunmaktadır ve sesbilgisel yanılgıları nedeniyle konuşma anlaşılırlıkları düşüktür (Kürkçüoğlu, 2009). Bunun yanı Dizi Down sendromlu çocukların Aka bir kısmı erken devirden itibaren otitis media ve/veya orta kulak anomalilerinden Dolayı işitme tarafından ziyan görmektedirler. Otitis media geçirmiş olan olağan yenidoğanlarla yapılan çalışmalar, otitis medianın bu çocukların lisan ve konuşma gelişmelerini, dilöncesi periyotta dahi, Olumsuz tarafta etkilendiğini, ziyan verdiğini göstermektedir (Stoel-Gammon, 1997).
Stoel- Gammon, (1997), Down sendromlu çocukların, fonolojik edinimde olağan gelişen çocuklarla şu dört istisna durum haricinde birebir paternlere sahip olduklarını ileri sürmektedir.
1) Yavaş süratte ilerlemektedir.
2) çok daha Çok çeşitlilik göstermektedir.
3) Kendine has ve atipik kusur oranları yüksektir.
4) Konuşmanın bürünsel( suprasegmental) görünüş edinimleri farklıdır. Bu farklılık muhtemelen Down sendromlularda rapor edilen konuşmalarının anlaşılırlığının düşük olmasından kaynaklanmaktadır.
Kaynakça
Roberts, E. J.,Chapman, R. S., Warren, S. F.,Speech and language development and intervention in Down syndrome and fragil x syndrome, Paul H. Brookes Publishing Co., Baltimore London, 3-54, 2008.
Kürkçüoğlu, Ü. B., İrtibat maharetlerinin gelişimi, Batu E.S., (Ed.), 0-6 ıslak ortası Down sendromlu çocuklar ve gelişimleri (1) içinde (263-266), Ankara. Kök yayıncılık, 2009.
Buckley, S., Language development in children with down syndrome, the down syndrome Educational Trust Down Syndrome Research and Practise, volume 1, 3-9 (1993).
Dodd, B., Thompson, L., Speech disorder in children with Down’s syndrome, Journal of Intellectual Disability Research, 45, 4;308-316 (2001).
Stoel-Gammon, C., phonological development in down syndrome , Mental Reterdation and Developmental Disabilities Research Rewiews , 3: 300–306 (1997).
Yorum Yok